ثبت سرطان

نظام ثبت سرطان، سیستمی است که اساس «برنامه کنترل سرطان» در کشورهای جهان به شمار می‌رود. هدف این نظام، ارائه آمار و اطلاعات اپیدمیولوژیک مرتبط با بیماری سرطان است. این اطلاعات سبب تشخیص درست اولویت‌ها در برنامه‌های ملی و جهانی کنترل سرطان می‌شود و بدون این نظام مهم، بررسی میزان شیوع سرطان و نیز اثربخشی سیاست‌های بهداشتی جهان در زمینه کنترل سرطان ناقص مانده و عدم ایجاد و اجرای آن، موجب هدررفت بخش اعظمی از سرمایه های انجام شده برای مقابله با سرطان خواهد شد.

با الگوی موفقی که ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت استان گلستان ارائه کرد، برنامه ملی ثبت سرطان در ایران پایه‌گذاری شد.

از  آن جا که ثبت سرطان، فرایندی بسیار پیچیده و دشوار دارد و اجرای آن در ایران نیازمند همکاری بخش‌های مختلف وزارت بهداشت است، برای یکپارچه‌شدن فعالیت‌ها در راستای برنامه ملی ثبت سرطان، تفاهم نامه‌ای بین معاونت‌های «تحقیقات»، «بهداشت» و «درمان» وزارت بهداشت منعقد و پس از تایید در کمیته ملی کنترل سرطان و کمیته ملی کنترل بیماری‌های غیرواگیر با تایید وزیر بهداشت برای اجرا به دانشگاه های علوم پزشکی ابلاغ شد. پس از آن، دبیرخانه برنامه ملی ثبت سرطان در ستاد وزارت بهداشت با مدیریت اجرایی دکتر غلامرضا روشندل و زیر نظر دکتر رضا ملک‌زاده، به کار خود ادامه داد.

سرانجام با اجرای سراسری ثبت سرطان در تمام استان‌های ایران طی سال 1393، نخستین گزارش ثبت سرطان مبتنی بر کل جمعیت ایران تهیه شد.

تلاش ایران در ارائه نخستین گزارش ثبت سرطان مبتنی بر کل جمعیت ، به اندازه ای موثر و نتیجه بخش واقع شد که این گزارش، به دلیل دقت و کیفیت بالا ، برای انتشار در مرجع « ثبت سرطان در پنج قاره جهان » به عنوان معتبرترین مرجع جهانی ثبت سرطان وابسته به سازمان بهداشت جهانی مورد تایید قرار گرفت.

بدین ترتیب، با اجرای موفق نخستین ثبت سرطان مبتنی بر کل جمعیت ایران که حاصل تلاش بسیاری از محققان علوم پزشکی و مدیران اجرایی در وزارت بهداشت بوده است، امیدهای فراوانی برای تشخیص و درمان زودهنگام سرطان و کنترل بهتر این بیماری ایجاد  و گامهای محکمی برای تداوم ارائه داده‌های متقن به مراجع معتبر ثبت سرطان در جهان ایجاد شده است.

پژوهشکده بیماری‌های گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران، به عنوان مجری مطالعه سرطان مری و معده در شمال ایران و مطالعه بزرگ کوهورت گلستان و همچنین به عنوان یکی از همکاران اصلی در تهیه « نخستین گزارش ثبت سرطان مبتنی بر کل جمعیت ایران» که با همکاری دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور به اجرا در آمده و توسط معتبرترین مرجع جهانی «سرطان در پنج قاره» سازمان بهداشت جهانی، جهت انتشار، تایید شده است; یکی از استوانه‌های نظام ثبت سرطان در ایران به شمار می‌رود که در ایجاد و رهبری نظام ثبت سرطان در ایران نقشی اساسی ایفا کرده است.

بنا بر ضرورت‌های مهم یاد شده، گروه «ثبت سرطان» پژوهشکده گوارش و کبد دانشگاه علوم پزشکی تهران، با هدف کمک به تولید اطلاعات اپیدمیولوژیک مرتبط با ثبت سرطان و سیاستگذاری‌های دقیق‌تر مقابله با این بیماری در نظام سلامت ایران و به ویژه نظام ثبت سرطان کشور تشکیل شده و فعالیت‌های متعددی در این زمینه اجرا کرده است.